Osoba posiadająca działkę rolną nierzadko rezygnuje z uprawy ziemi, aby móc wybudować na niej dom. Nie jest to jednak tak proste jak mogłoby się wydawać. Budowa domu jest bezpośrednio związana z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, zatem wydawałoby się, że nie powinno być żadnych trudności. Przepisy prawne wpływają jednak na ograniczenie tej możliwości. Gospodarstwo rolne jest prowadzone przez rolnika, a nie każda osoba fizyczna posiadająca działkę rolną jest nim w myśl ustawowej definicji.
Rolnik to osoba fizyczna, która jest właścicielem lub dzierżawcą nieruchomości rolnych o powierzchni do 300 hektarów, prowadzi osobiście gospodarstwo rolne, ma kwalifikacje rolnicze oraz jest zamieszkała w gminie, gdzie leżą wspomniane nieruchomości rolne. Osobiste prowadzenie gospodarstwa rolnego polega na podejmowaniu decyzji, które dotyczą działalności rolniczej w gospodarstwie. Kwalifikacje rolnicze to wykształcenie rolnicze co najmniej zasadnicze, średnie lub wyższe. Posiada je także osoba, która prowadziła gospodarstwo rolne, albo pracowała w nim przez minimum pięć lat.
Osoba niespełniająca warunków ustawowej definicji rolnika może wybudować dom na działce rolnej. Jednym ze sposobów jest zakup siedliska. Jest to grunt wraz z budynkami, które wchodzą w skład gospodarstwa rolnego. Inną metodą jest zakup małej działki rolnej, a następnie przekształcenie jej w budowlaną. W obu przypadkach nie obejdzie się bez załatwienia dodatkowych formalności. Najważniejszą jest uzyskanie pozwolenia na budowę.
Pozwolenie na budowę na działce rolnej można otrzymać wówczas, gdy jest zgodna z zapisami planu miejscowego bądź decyzją o warunkach zabudowy. W pierwszym dokumencie mogą znaleźć się wymagania i ograniczenia dotyczące przyszłej zabudowy terenu. Jednym z nich jest ustalona minimalna powierzchnia działki. Jeżeli obszar przeznaczony na budowę będzie miał niższą powierzchnię, pozwolenie na budowę nie zostanie wydane.
Bardzo ciekawym pojęciem jest warunek dobrego sąsiedztwa. Wiąże się on z wymogiem, że minimum jedna sąsiadująca z nią nieruchomość musi być zabudowana w ten sposób, żeby można było określić warunki nowej zabudowy. Warunek dobrego sąsiedztwa nie znajduje zastosowania w razie zabudowy zagrodowej, gdy powierzchnia gospodarstwa rolnego przekracza wartość średniej powierzchni gospodarstwa rolnego w gminie. Poza tym działka musi mieć dostęp do drogi publicznej, jej uzbrojenie (aktualne lub planowane) musi być dostateczne do rozpoczęcia budowy. Co więcej, inwestycja nie może naruszać przepisów o ochronie środowiska i innych. Jeżeli wszystkie te wymagania zostaną spełnione, inwestor może budować dom bez decyzji o warunkach zabudowy wydawanej przez gminę.