Tynk gipsowy i gładź gipsowa są różnymi materiałami stosowanymi w innych celach i mających nieco inne właściwości.
Podstawowa różnica między wspomnianymi materiałami tkwi w zakresie ich stosowania. Tynki gipsowe służą do wygładzenia podłoża wykonanego z różnych materiałów. Gipsowe gładzie są natomiast wykorzystywane przede wszystkim do dekoracyjnego wyrównania chropowatej powierzchni innego typu tynków.
Gipsowy tynk
Gipsowe tynki są bardzo tanie i łatwe do naniesienia. Wystarczy nałożyć tylko jedną warstwę o grubości do 2 cm. Powierzchnia po wyschnięciu jest bardziej gładka w porównaniu z powierzchnią cementowo – wapiennego tynku. Posiada ona dobrą paroprzepuszczalność i zdolność do gromadzenia ciepła i wilgoci z otoczenia. Tynk gipsowy jest uniwersalny pod względem rodzajów podłoża, na których może być stosowany (m.in. cegła ceramiczna, wapienno – piaskowa cegła, zwykły beton, komórkowy beton, płyty wiórowo – cementowe). Niemniej nie należy stosować tynku na podłożu mineralnym wykonanym z drewna, metalu lub sztucznych tworzyw. Ich powierzchnia zostanie zniszczona pod wpływem właściwości gipsowego tynku.
Tynk gipsowy może być układany ręcznie lub maszynowo. Drugi sposób jest coraz bardziej popularny ze względu na lepszą wydajność i ekonomiczność. Do układania tynku służy między innymi tynkarski agregat. Umożliwia on narzucenie tynku na podłoże. Następnie nadmiar materiału zostaje zebrany za pomocą łaty i odpowiednio wyrównany. Tynk należy wstępnie wygładzić długą szpachlą (tzw. piórem). Następnie zwilżona powierzchnia zaprawy powinna zostać zatarta gąbkową pacą.
Gładź gipsowa
Jak już zostało wspomniane na wstępie gipsowa gładź jest stosowana do dekoracyjnego wyrównania chropowatej powierzchni tynków. Najczęściej wykorzystuje się ją w parze z cementowymi i cementowo – wapiennymi tynkami. Ściany pokryte gładzią są bardzo gładkie i białe. Grubość warstwy wynosi około 2 – 3 mm, więc bez trudu ukrywa wszelkie nierówności. Gładź gipsowa może być w drodze wyjątku układana zamiast tynku. Dotyczy to gładkich ścian prefabrykowanych wykonanych z betonu bądź keramzytobetonu oraz ścian ceramicznych i silikatowych murowanych na pełną spoinę. Gipsowe gładzie nie mogą być układane bezpośrednio na ścianie wykonanej z komórkowego betonu. Istnieje ryzyko pojawienia się pęknięć, które zniszczą efekt pracy. Beton komórkowy lepiej reaguje z elastyczną, polimerową gładzią.
Co łączy gładź i tynk?
Wspólną cechą tynku i gładzi gipsowej jest to, że nie mogą być one stosowane w pomieszczeniach, gdzie wilgotność powietrza utrzymuje się na stałym poziomie równym powyżej 70%. Wysoka wilgotność prowadzi do odkształceń i utraty wytrzymałości. Poza tym, nie powinno się stosować żadnego z tych materiałów do wyrównywania dużych krzywizn o odchyleniu przekraczającym 1 cm. Materiały nie są też odporne na uszkodzenia mechaniczne.